سلامتکده طب ایرانی معصومیه

بسمه تعالی

توصیه‌های طب ایرانی برای بیماران مبتلا به کرونا

لازم به ذکر است این توصیه ها جهت کمک به درمان بیماران می‌باشد و تمامی بیماران بایستی حتما و سریعا مراجعه به پزشک داشته باشند تا جهت انجام روش‌های تشخیصی و شروع درمان‌های طب رایج، تاخیری صورت نگیرد.

توصیه‌های کلی:

1.      کاهش فعالیت بدنی و ذهنی و داشتن استراحت کافی.

2.       دقت در استفاده‌ی حداقلی از موبایل و تلویزیون و... .

3.       از پرخوری و روی هم خوردن مواد غذایی پرهیز شود.

4.       در صورت وجود نداشتن ضعف، بیمار را مجبور به استفاده‌ی زیاد از مواد غذایی نکنید.

5.      مواد غذایی غلیظ و دیرهضم استفاده نشود مانند ماکارونی، سالاد الویه و آش رشته، کله‌پاچه، حلیم، فرنی با آرد برنج، خرما، موز، شیر‌موز، کشک‌ و بادمجان، آش سنگکی، عدسی، نان بربری و...

6.       در صورت داشتن تب، خشکی گلو، دردگلو، سرفه خشک، احساس گرمی بدن، از خوراکی‌های ذیل پرهیز شود:

·     پرهیز از خوراکی‌های بسیار گرم مانند فلفل، سیر خام، پیاز خام، کلم، زنجبیل، گردو، پسته، کنجد، روغن کنجد، نعنا، آویشن، بابونه، شنبلیله، گزنه، سیاه‌دانه، خرما.

·         پرهیز از ترشی‌ها مانند: سرکه، سکنجبین ترش، میوه‌های ترش و نارس، نارنگی، پرتقال ترش، کیوی، آبغوره، گوجه‌فرنگی.

·         پرهیز از زیاده روی در مصرف خوراکی‌هایی مانند: عسل، دارچین، لوبیای قرمز، گوشت قرمز، نخود و لپه.   

7.       لبنیات و گوشت به خصوص زمانی که بیمار تب دارد محدود شود. گوشت ماهی نیز در تب، مصرف نشود.

8.       اجابت مزاج طبیعی به صورت دفع آسان حداقل روزی یکبار، در صورت وجود یبوست درمان لازم و ضروری.

برنامه غذایی پیشنهادی

صبحانه:

1.    مربای هویج، مربای به، مربای بالنگ با نان برشته (در صورتیکه بیمار تب نداشته باشد مقدار کمی کره محلی یا کره دوغی هم مفید است).

2.    حریره بادام: دستور پخت: ۷ عدد بادام را خیس کرده و پوست قهوه‌ای را جدا کنید و پودر کنید، همراه یک قاشق مربا خوری نشاسته‌ی گندم و  یک قاشق شکر یا نبات و دو لیوان آب آرام آرام بپزد تا کمی قوام پیدا کند.

3.    می توان از زرده تخم مرغ نیز استفاده نمود ( تخم مرغ را در حدی آب پز کنید که سفیده کاملا سفت شود ولی زرده قوام عسل داشته باشد و روان نباشد).

4.     سوپ ماش: ماش را خیسانده، پوست آن را جدا کنید سپس با کمی پیاز کاملا بپزید، کمی کره یا روغن زیتون و نمک اضافه کنید.

ناهار و شام: بهتر است در هفته ‌ی اول در مراحل شدید بیماری از سوپ های ساده استفاده شود:

1.  سوپ جو:  بلغور جو یا جو پرک ۱ فنجان، ۱ عدد هویج قطعه شده، ۱ عدد پیاز کوچک، ۳ قاشق غذاخوری سبزی جعفری، ۳ قاشق غذاخوری اسفناج خرد شده، ۴ عدد آلوی شیرین، ۱۰عدد عناب ، مقداری مرغ، مقدار کمی نمک وزردچوبه و چوب دارچین. (به سوپ می توان کمی ماش، کمی کدو و آب لیمو یا نارنج در صورت تمایل اضافه نمود. نباید غذا ترش باشد.)

2.  سوپ گندم: ۱ فنجان بلغورگندم ، ۱ عدد هویج قطعه شده، ۱ عدد پیاز کوچک را همراه با ۵ لیوان آب روی اجاق گذاشته، در ۲۰ دقیقه آخر طبخ، ۲۵ گرم کره، ۳ قاشق غذاخوری سبزی جعفری خرد شده، ۳ قاشق غذاخوری شوید خرد شده، یک چهارم لیمو عمانی، مقدارکمی نمک و زردچوبه اضافه شود.

3.  سوپ نخود یا نخوداب: ابتدا یک استکان نخود خیس خورده،  یک پیاز، یک بال مرغ یا کمی گوشت مرغ، پخته شود سپس یک قاشق غذاخوری برنج، کمی چوب دارچین، کمی نمک و کمی آب نارنج اضافه کنید و پخته شود. در صورتیکه بیمار ضعف هضم دارد این مواد را در آبکش با سوراخهای درشت بریزید و صاف کنید.

4.  سوپ نخود یا نخوداب دیگر: یک استکان نخود خیس خورده + پیاز + کمی ماش + زردچوبه + سبزی جعفری+ شوید + هویج + یک قاشق  مربا خوری پودر مرزه پخته شود.

5.  کدوحلوایی پخته شده یا هویج یا زردک و یا شلغم پخته شده مفید است. افزودن کمی عسل و زعفران ساییده اثرات آن را تقویت می کند.

6.  اسفیدباج: گوشت جوجه را در آب بجوشانید و کف آن را بگیرید، بعد با پیاز و کمی برنج و کدو و برگ گشنیز و جعفری و کمی نمک بپزد. در صورت امکان ماش را که پخته شده و در آبکش پوست آن گرفته شده اضافه شود.

7.   پس از طی روزهای اول بیماری می توان از خورش های آبدار مثل خورش آلو اسفناج (آلو شیرین باشد و در صورت سرفه  غذا مزه‌ی ترش نداشته باشد)، خورش کدو، خوراک کدو و ماش، و در مراحلی که می خواهند از پلو استفاده کنند به صوت ماش پلو، شوید پلو، هویج پلو به صورت آبکش.

سایر توصیه های خوراکی

1.   مصرف روزانه تا ۴ لیوان آب سیب شیرین به صورت کم کم توصیه می شود ( غیر از تنگی نفس شدید).

2.    سیب پخته ( می توان در سرفه هم به کار برد)

3.    شیره‌ی بادام ( ۷ عدد بادام را خیس کرده و از پوست قهوه‌ای جدا کنید و پودر کنید و در کیسه پارچه‌‌ای بریزید و کیسه را در آب جوش فشار دهید تا شیره آن خارج شود هر ساعت یک قاشق غذاخوری آرام آرام میل شود. جویدن آرام بادام پوست کنده نیز توصیه می شود.

4.    آب هویج هم مفید است.

برخورد با مشکلات کرونا با تدابیر غذایی

تب:

1.     ماءالشعیر طبی: حدود 100 گرم جو پوست کنده، به همراه یک لیتر آب، پخته شود تا جو کاملاً نرم گردد، سپس آب به دست آمده را صاف کنید (بهتر است از ماءالشعیر تازه استفاده کرده و از نگهداری آن به مدت طولانی پرهیز کنید).

2.       سوپ جو با آلو و اسفناج + عناب + گشنیز

3.        اسفیدباج (طبق دستور گفته شده)

4.       سوپ ماش: ماش را خیسانده، پوست آن را جدا کنید سپس با کمی پیاز کاملا بپزید، کمی نمک اضافه کنید.

5.        خورشت آلو اسفناج

6.    عناب ۱۰ عدد نیم کوب شود، به همراه یک و نیم لیوان آب ۲۰ دقیقه جوشانده شود و بعد از آن یک قاشق غذاخوری گل بنفشه ریخته درب قوری بسته شود تا دم بکشد، صاف کرده و میل کنید.

تنگی نفس:

1.        بخور آب گرم.

2.       پرهیز سیب درختی، به، سماق، سنجد، گلاب، عدس، کشک

3.       پرهیز از خوراکیهای نفاخ مثل نخود، لوبیا،...

4.        استفاده از ماءالشعیرطبی

سرفه:

1.       سوپ جو به همراه آلوی شیرین و اسفناج.

2.       خورشت کدو، کدو حلوایی بخارپز، سیب درختی بخارپز

3.       پرهیز از ترشیها

4.       پرهیز از تندیها: فلفل، پیاز خام، زنجبیل و...

5.       پرهیز از شیرینی شدید: نبات، عسل، خرما، کشمش، شیره انگور

6.    دم کرده عناب و بنفشه: عناب ۱۰ عدد نیم کوب شود، به همراه یک و نیم لیوان آب ۲۰ دقیقه جوشانده شود و بعد از آن یک قاشق غذاخوری گل بنفشه ریخته درب قوری بسته شود تا دم بکشد، صاف کرده و میل کنند. (۲ساعت بعد صبحانه و شام).

ضعف بدن:

1.       سوپ نخود ( در بالا روش آن گفته شده)

2.       سوپ گندم هم موثر است

3.       شربت آب نارنج یا لیموترش با عسل (ترش نشود).

4.       چای به و دارچین.

5.     آبزن نمک (به ویژه در صورت سردی بدن و پاها): حدود 3 لیتر آب داغ به همراه 10 قاشق غذاخوری پودر سنگ نمک یا نمک معمولی داخل ظرف ریخته و مخلوط شود، بعد پاها را به مدت ۱۵ دقیقه تا مچ داخل آن قرار دهید (در حالت نشسته یا خوابیده). سپس پاها را خشک کرده و جوراب بپوشید.

6.       ماساژ دست و پاها نیز در کنترل ضعف مفید است (میتوانید ماساژ را با روغن زیتون انجام دهید).

تهوع:

1.       کمی رب انار یا رب به

2.       آب سیب دو قاشق غذاخوری روزی 3-4 نوبت

3.       کمی عرق نعناع

اسهال:

1.       آب سیب

2.       چای به

3.       رب به یا رب سیب یا رب انار (یک قاشق مرباخوری قبل از هر وعده غذایی)

4.       چای سیاه معمولی که خوب دم بکشد (شیرین نشود)

یبوست:

1.       یک لیوان آبجوش به همراه یک قاشق غذاخوری خاکشیر و یک قاشق مربا خوری تخم ریحان (یا تخم شربتی) با کمی شکر صبح ناشتا میل شود.

2.       سوپ جو + آلو اسفناج و روغن زیتون

3.        کدوی پخته شده کنار غذا اضافه شود

4.       خورشت کدو یا خورشت آلو اسفناج همراه روغن زیتون

5.       ماساژ کف پا با روغن زیتون

بی اشتهایی:

1.       استفاده کمی از آب نارنج همراه غذا

2.       رب انار ملس

3.       اصراری به خوردن غذا به زور نداشته باشند در صورت ضعف بدن، تدابیر آن را انجام دهند.

بیخوابی:

1.       دمکرده عناب و بنفشه (طبق دستور فوق)

2.       مالیدن روغن بنفشه بادام روی پیشانی شبها قبل از خواب

3.       پرهیز از فلفل، زنجبیل، سیر و پیاز خام ، چای، گردو، قهوه و نسکافه، دارچین، سیاهدانه، عسل

4.       مصرف ماء الشعیر طبی

5.       ماساژ کف پا

6.       آبزن نمک (طبق دستور گفته شده)

جهت ایجاد آرامش اعصاب:

1.      رعایت مواردی که در مورد بیخوابی ذکر شد، مفید است.

2.      پرهیز از شرایط تنش زا و حفظ آرامش روحی و معنوی

3.   عناب ۱۰ عدد نیم کوب شود، ۲۰ دقیقه جوشانده شود و بعد از آن یک قاشق غذاخوری گل گاوزبان ریخته درب قوری بسته شود تا دم بکشد، صاف کرده و یک ساعت بعد شام میل کنند.

جهت کنترل سردرد یا بدن درد:

1.      رعایت توصیه هایی که برای بیخوابی و آرامش اعصاب گفته شد، خوب است.

2.      در برخی موارد آبزن نمک نیز در کنترل سردرد کمک کننده است (قبلا روش مصرف گفته شد).

با آرزوی صحت جسم و جان برای شما

جمعی از متخصصین طب سنتی ایرانی، دانشکده طب ایرانی قم

آبان 99