سلامتکده طب ایرانی معصومیه

بسمه تعالی

اسهال حاد

به دفع مدفوع مکرر، شل یا آبکی با حجم معمولا افزایش یافته اسهال می‌گویند. اگر این تغییرات در کمتر از 2 هفته رخ داده باشد، به آن اسهال حاد گفته می‌شود که شایع‌ترین علت آن عفونت‌ها و شایع‌ترین عامل عفونی، ویروس‌ها هستند. اغلب موارد اسهال حاد به خصوص موارد ویروسی خود به خود ظرف چند روز حتی بدون اقدام درمانی خاصی بهبود می‌یابند. اما مسأله بسیار مهم کاهش مایعات و الکترولیت‌های بدن و عواقب آن می‌باشد. بنابراین در اسهال حاد توجه به علائم کاهش مایعات بدن مانند خشکی مخاطات و کاهش حجم ادرار بسیار مهم می‌باشد که در صورت بروز نیاز به مداخله جدی وجود دارد.

در طب سنتی ایرانی منشأ اسهال می تواند ناشی از علل پیرامون انسان مانند آب و هوا و غذای مصرفی و... یا علل مربوط به داخل بدن انسان مانند علل مربوط به معده، روده ها و یا چند عضو با هم باشد. گاهی اسهال پاسخ طبیعی بدن برای تدبیر و درمان یک بیماری یا مشکل دیگر است، بنابراین همواره نباید بلافاصله با شروع اسهال جلوی آن گرفته شود و بهتر است برای شروع درمان قدری تأمل نمود.

صرف نظر از علت و منشأ بیماری، بر حسب ماهیت مواد دفع شده و سایر علائم همراه می‌توان اسهال را به دو نوع گرم و سرد تقسیم نمود. علائم اسهال گرم شامل اسهال غیر آبکی زرد رنگ با گزش و سوزش ناحیه مقعد در حین دفع و پس از آن و همراه با قار و قور زیاد شکم و درد است که بیشتر در فصل تابستان و با خوردن میوه‌های خام با طبع سرد (آلو، زردآلو و گجه سبز) رخ می‌دهد. علائم اسهال سرد نیز شامل دفع اسهال آبکی، متعفن و بدبو و حاوی مواد غذایی هضم نشده همراه با احساس چنگ زدن در معده است.

طب ایرانی برای درمان اسهال راهکارهای کلی و اختصاصی بسته به نوع آن ارائه می‌دهد که عبارتند از:

• درمان‌های کلی اسهال:

1. استراحت و خوابیدن بهترین درمان برای فرد مبتلا به اسهال می‌باشد.
2. مصرف مایعات کافی مانند نوشیدن آب سرد، عصاره آب هویج پخته شده.
3. کاهش مصرف غذا به خصوص مواد غذایی سخت و دیر هضم و در صورت ضعف و گرسنگی استفاده کم کم از برنج چلو شده به همرای مقداری سماق و ماست با نعناع و یا پونه.
4. حمام گرم، ماساژ بدن به خصوص اندام‌ها، روغن مالی با روغن‌های گرم مانند روغن شوید و قرار دادن بادکش بر روی شکم.
5. پرهیز از مواد غذایی تند، ترش، شور و تلخ، سبزی و میوه‌های خام، آب میوه به خصوص آب میوه‌های صنعتی و نوشابه، شیر، کره، غذاهای چرب (استفاده از اندکی روغن زیتون در غذاها بلامانع است) و گوشت (در صورت ضعف مقدار اندکی گوشت سفید).
6. خوردن به پخته قبل از غذا، زیتون بی نمک، سویق‌ها، سنجد و یا سویق آن، تخم خرفه.

• درمان اسهال گرم:

1. خوردن داروهای سرد یا قابض مانند گلنار، مازو، انار دانه، سماق، زرشک، تخم بارهنگ، گشنیز و تخم آن، دوغ یا ماست شیرین حاوی خرفه، غوره.
2. قرار دادن بیمار در هوای خنک.
3. کنترل حالات روحی و روانی و پرهیز از زمینه‌های ایجاد خشم.

• درمان اسهال سرد:

1. خوردن داروهای گرم و خشک کننده مانند زیره، زنیان و انیسون.
2. گرم نگاه داشتن موضعی شکم از طریق روغن مالی با روغن بابونه یا شوید و بستن شال به کمر.

با آرزوی صحت جسم و جان برای شما

سلامتکده طب سنتی ایرانی معصومیه